Dzięki organizatorom jubileuszu 600-lecia nadania przez króla Władysława Jagiełłę praw miejskich dla Oleszna mogliśmy wspólnie odbyć podróż w czasie i być świadkami uroczystej chwili, tak ważnej dla mieszkańców naszej miejscowości.

Ochotnicza Straż Pożarna w Olesznie, Rada Sołecka Oleszna oraz Zespół Placówek Oświatowych w Olesznie wsparte przez Urząd Gminy w Krasocinie, Starostwo Powiatowe we Włoszczowie, hojnych mieszkańców Oleszna oraz członków Chorągwi Rycerstwa Ziemi Sandomierskiej na czele z kasztelanem Karolem Burym, wspólnym wysiłkiem zorganizowały w dniu 5 lipca 2015 r. festyn historyczny upamiętniający nadanie praw miejskich dla osady Oleszno.

Olesznianie świętują …

Mieszkańcy Oleszna są dumni ze swojej bogatej historii. Z pokolenia na pokolenie przekazywana jest pamięć o nadaniu dla naszej osady praw miejskich przez króla Władysława Jagiełłę w roku 1415. Wspominamy także naszego dobroczyńcę, możnowładcę małopolskiego Piotra Szafrańca, który uczynił wiele, aby w XV wieku wieś Oleszno stała się miastem. Doceniamy pracę  naszych przodków, którzy, przez ponad sto lat od momentu nadania praw miejskich, próbowali rozwijać handel i rzemiosło - dziedziny życia przynależne mieszczanom, nie chłopom. Widzimy ich zmagania zapisane na kartach historii naszej osady, aby dorównać innym  ówczesnym ośrodkom miejskim, takim jak: Przedbórz, Radoszyce, Włoszczowa czy też Secemin. Patrząc wstecz, spoglądamy na trud kolejnych dobrodziejów Oleszna, którzy czynili wiele dobrego, aby wznieść ten najpiękniejszy symbol naszej wiary - kościół pod wezwaniem W.N.M.P i Świętego Franciszka z Asyżu.

Niestety, nie udało się naszym przodkom zbyt długo utrzymać miejskiego charakteru naszej miejscowości. Czy ponieśli klęskę? Z pewnością nie! To prawda, że współczesne Oleszno nie może poszczycić się miejskością, ale mimo to mamy ogromny dług wdzięczności wobec naszych przodków. Wybrali sobie i nam jedno z najpiękniejszych miejsc do życia. Z pewnością urzekło ich piękno krajobrazu, urodzajne gleby, nieprzebyte i pełne zwierzyny lasy, czyste i spokojne rzeki oraz surowce naturalne. Tutaj się osiedlili, tutaj na świat przychodziły ich dzieci, których w niezmierzonym łańcuchu kolejnych pokoleń, jesteśmy potomkami. Dziś wspólnie zapisujemy kolejne karty w historii naszej miejscowości. Tak naprawdę tylko Bóg i nasza opiekunka - Matka Boża Oleszyńska mogą wiedzieć, co nas czeka. Mamy nadzieję, że tak jak dotąd, omijać nas będą wszelkie zawieruchy.  

Kiedyś byliśmy miastem…

Nie wszyscy wiedzą, iż pisana historia Oleszna sięga roku 1396, a więc wieku XIV. Wtedy to właścicielami osady byli Jaśko i jego żona Dobrochna, pierwsi dziedzice Oleszna. Ważnym momentem w historii był rok 1415, kiedy to ówczesny właściciel Oleszna Piotr Szafraniec z Pieskowej Skały otrzymał w Niepołomicach, z rąk króla polskiego Władysława Jagiełły, pogromcy Krzyżaków spod Grunwaldu, przywilej lokacyjny w którym monarcha wyraża zgodę na nadanie Olesznu praw miejskich, na prawie niemieckiego miasta Magdeburg. Ponadto w przywileju lokacyjnym król zagwarantował 12- letni okres tzw. wolnizny, czyli zwolnienia od płacenia wszelkich podatków oraz prawo do organizowania targu w każdą sobotę. Następnie w roku 1501 kolejny monarcha Polski- Jan Olbracht potwierdził nadanie praw miejskich przez Władysława Jagiełłę, nadał kolejny 12- letni okres wolnizny oraz przeniósł dzień targowy z soboty na poniedziałek.

Uroczystą Mszą Świętą w kościele parafialnym pod wezwaniem W.N.M.P i Świętego Franciszka z Asyżu w Olesznie, koncelebrowaną przez proboszcza ks. Jacka Szymańskiego oraz franciszkanina ks. Jacka Orła, rozpoczęły się w niedzielne południe- 5 lipca, uroczystości jubileuszu 600- lecia nadania przez króla Władysława Jagiełłę praw miejskich dla naszej osady.

Uroczysty pochód na miarę 600- lecia.

We wspaniałym orszaku w drodze do kościoła, w otoczeniu dam dworu oraz zbrojnych, pojawił się sam właściciel Oleszna - Piotr Szafraniec z Pieskowej Skały. Wielki możnowładca, wojewoda krakowski i sandomierski, starosta chęciński i łęczycki, wreszcie mężny i odważny rycerz, który u boku króla Władysława Jagiełły dzielnie walczył z potęgą Zakonu Krzyżackiego w bitwie pod Grunwaldem 15 lipca 1410 roku. Towarzyszyła mu Orkiestra Dęta OSP w Olesznie oraz poczty sztandarowe: OSP z Oleszna, Świdna i Chotowa, Szkoły Podstawowej im. AK w Olesznie, ŚZŻAK- Koło nr 1 w Olesznie, ŻŻNSZ im. Brygady Świętokrzyskiej w Olesznie oraz Chorągiew Rycerstwa Ziemi Sandomierskiej. Obok Piotra Szafrańca szli również przedstawiciele władz: Poseł na Sejm III RP p. Mirosław Pawlak, Zastępca Wójta Gminy Krasocin p. Jacek Sienkiewicz, Członek Zarządu Powiatu Włoszczowskiego p. Józef Siwek, radny powiatowy p. Łukasz Karpiński, Komendant Gminny OSP p. Krzysztof Stolarczyk, Dyrektor ZPO w Olesznie p. Zofia Marcinkowska, sołtys Oleszna p. Małgorzata Skwarek, członkowie oleszyńskiego zespołu ,,Melodia”, strażacy OSP w Olesznie, mieszkańcy Oleszna i okolicznych miejscowości oraz goście z różnych stron Polski. Pochód godnie i dostojnie przemierzył drogę z Kościoła na plac obok remizy OSP w Olesznie, gdzie oczekiwano na przybycie najważniejszego z gości, króla Polski i Litwy Władysława Jagiełły wraz z cały królewskim dworem.

Na spotkanie z królem przybywają kolejni goście.

Zanim przybył król Władysław Jagiełło do Oleszna dotarli kolejni zaproszeni goście: Wiceprzewodnicząca Rady Gminy Krasocin p. Lucyna Ziętara, Wójt Gminy Krasocin p. Ireneusz Gliściński, Kierownik Zespołu Obsługi Placówek Oświatowych w Krasocinie p. Irena Kuśmierczyk, Radni z Gminy Krasocin, Przewodniczący Rady Powiatu Włoszczowskiego p. Jacek Włodarczyk, Starosta Włoszczowski p. Jerzy Suliga, Radni z Powiatu Włoszczowskiego, Prezes Zarządu Powiatowego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej p. Wiktor Krotla, Zastępca Komendanta Powiatowego Państwowej Straży Pożarnej we Włoszczowie, młodszy brygadier Krzysztof Ciosek, Naczelnik Wydziału Prewencji Ruchu Drogowego Komendy Powiatowej Policji we Włoszczowie, starszy aspirant Krzysztof Kościołek, Prezes Banku Spółdzielczego we Włoszczowie p. Artur Kowalczyk,  Redaktor gazety ,,Echo Włoszczowy” p. Rafał Banaszek oraz Polskie Radio Regionalne- Rozgłośnia ,,Radio Kielce”.

Poloneza czas zacząć!

W pięknym i pełnym dostojeństwa tańcu ,,Polonez” zaprezentowali się uczniowie klasy II i III Publicznego Gimnazjum w Olesznie. Tym wspaniałym pokazem rozpoczęły się obchody jubileuszu 600- lecia nadania praw miejskich dla Oleszna. Publiczność była pod ogromnym wrażeniem lekkości i dokładności, z jaką wszystkie pary wykonywały kolejne figury składające się na układ choreograficzny. Nad całością występu czuwała p. Alicja Zawada - nauczycielka wychowania fizycznego w ZPO w Olesznie.

Ulica im. Króla Władysława Jagiełły w Olesznie?

W oczekiwaniu na przybycie monarchy głos zabrali kolejno: Poseł na Sejm III RP p. Mirosław Pawlak, Starosta Włoszczowski p. Jerzy Suliga oraz Wójt Gminy Krasocin p. Ireneusz Gliściński. Wszyscy nawiązali do pięknej karty historii Oleszna, jaką było nadanie praw miejskich. Zwrócili uwagę na współczesne świadectwa miejskości osady w postaci rynku i odchodzących od niego ulic. Życzyli mieszkańcom zdrowia i szczęścia oraz kolejnych wspaniałych i tak dobrze przygotowanych jubileuszy. Wójt Gminy Krasocin zaskoczył natomiast wszystkich mieszkańców, propozycją nadania jednej z ulic imienia króla Władysława Jagiełły, aby w ten sposób uczcić monarchę, który wyniósł Oleszno do godności miasta. Pomysł spotkał się z wielkim zainteresowaniem i sympatią mieszkańców. Odczytano również list, jaki z okazji jubileuszu skierowała do organizatorów p. Małgorzata Muzoł - Świętokrzyski Kurator Oświaty.

Koncerty i występy.

Przed mieszkańcami Oleszna i licznie przybyłymi gośćmi zaprezentowali się m.in.: Orkiestra Dęta OSP w Olesznie, tancerze ze szkoły tańca FLARE DANCE GROUP w Krasocinie, którzy prezentowali swoje umiejętności w Break Dance, Hip Hop, Freestyle oraz Bachata, członkowie oleszyńskiego Klubu 4H ,,Olszynki” w scence ,,Swaty” pod opieką p. Andrzeja Kowalczyka, uczniowie klasy IIa SP w Olesznie, Powiatowa Kapela Włoszczowska, zespół ,,Melodia” z Oleszna, solistki- Patrycja Grabiec  i Eliza Gacia, uczennice kl. II PG oraz VI SP w Olesznie oraz zespół Ex-System wraz z Przyjaciółmi. Po zakończeniu występów wszyscy uczestnicy jubileuszu szaleli prawie do rana na dyskotece pod gwiazdami, którą poprowadzili wspomniany już zespół Ex-System z Oleszna oraz didżej Mikołaj z Żelisławic. Jeszcze długo w nocy słychać było mocny wokal p. Marka Gaci i jego córki Natalii oraz prawdziwie klubowe zapowiedzi didżeja Mikołaja. Zabawę podczas jubileuszowej nocy pod gwiazdami wszyscy zapamiętają, może nawet, na następne sześćset lat.

Historia lubi się powtarzać, czyli nadanie praw miejskich dla Oleszna.

Nie śniło się średniowiecznym, a tym bardziej współczesnym mieszkańcom Oleszna, że oto będą świadkami uroczystego wjazdu króla Władysława Jagiełły, wraz z całym orszakiem do ich skromnej osady. Tymczasem na oczach zdumionych mieszkańców Oleszna przybywa, w otoczeniu rycerzy, dam dworu i zbrojnych pogromca Krzyżaków spod Grunwaldu. Łaski uczestniczenia w pochodzie królewskiego majestatu dostąpił również nasz wielki dobrodziej, Piotr Szafraniec z Pieskowej Skały. Król Władysław pozdrawia skinieniem berła mieszkańców Oleszna, którzy wiwatują na część Najjaśniejszego Pana. Po dotarciu na miejsce głos zabiera Piotr Szafraniec, który prosi króla o łaskę nadania dla Oleszna praw miejskich. Miłościwie nam panujący Władysław Jagiełło, piękną łaciną zezwala na lokację Oleszna na prawie magdeburskim i w oparciu o zasady prawne miasta Łęczycy, którego starostą jest Piotr Szafraniec. Po czym przekazuje mu akt lokacji, a ten pada do stóp królewskiego majestatu i całuje królewski pierścień. Chwila to wzniosła i poruszająca, nie tylko dla nas, ale również dla króla. Obejmując ramiona Piotra Szafrańca, król podnosi go z kolan, czym daje świadectwo wielkiej zażyłości jaka zawiązała się między nimi w czasie bitwy pod Grunwaldem. Są dla siebie niemal jak bracia. Szczęśliwy Piotr Szafraniec odczytuje mieszkańcom akt lokacji, którzy okrzykami dziękują za okazaną łaskę i nadane przywileje. W podzięce za nadanie praw miejskich Szafraniec urządza dla króla pokaz tańców dworskich, w których monarcha również uczestniczy. By nie znużyć króla tańcami, zarządzona zostaje parada wojska. Monarcha wyraźnie zadowolony ogląda pokaz walki piechoty uzbrojonej w halabardy, następnie pojedynki rycerzy, a wśród nich najbardziej znanego rycerza średniowiecznej Europy, uczestnika bitwy pod Grunwaldem, Zawiszy Czarnego z Garbowa. Po zakończony pojedynku sam władca nakazuje ogłosić wszem i wobec, że Zawisza Czarny pokonał podczas turnieju rycerskiego, niezwyciężonego dotąd Jana z Aragonii, stając się przez to niedościgłym wzorem odwagi, męstwa i poświęcenia dla  każdego rycerza. Na koniec, tuż przed odjazdem króla, aby godnie pożegnać jego królewski majestat, Piotr Szafraniec zarządził oddanie salw z bombard, hakownic i armat. Długo można by jeszcze opowiadać, jak wielkie poruszenie wśród mieszkańców Oleszna, uczyniła niespodziewana wizyta dwóch ważnych dla historii ich małej osady gości: króla Władysława Jagiełły oraz możnowładcy Piotra Szafrańca. Jednego można być pewnym, już zapisała się złotymi zgłoskami we współczesnej historii naszej osady.

W imieniu organizatorów serdecznie dziękuję wszystkim mieszkańcom oraz gościom za udział w jubileuszu 600-lecia nadania praw miejskich dla Oleszna.

Zachęcamy do obejrzenia zdjęć z imprezy.

Ryszard Kowalczyk, nauczyciel historii w ZPO w Olesznie.