W piątkowe południe, 29 kwietnia 2017 r. w Zespole Placówek Oświatowych w Olesznie odbyła się uroczysta akademia z okazji Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polskiej oraz 226 rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Uroczystość została przygotowana przez uczniów klasy II Publicznego Gimnazjum w Olesznie pod opieką wychowawcy, p. Ryszarda Kowalczyka oraz nauczyciela plastyki, p. Andrzeja Kowalczyka.

Pamiętajmy, iż pierwszego, drugiego oraz trzeciego maja obchodzone są w naszej Ojczyźnie ważne święta. Pierwszy maja to Święto Pracy, ustanowione dla upamiętnienia manifestacji robotniczej, która odbyła się 1 maja 1886 r. w Chicago. Drugi maja to Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej - święto, podczas którego oddajemy cześć naszym symbolom narodowym. Zostało ustanowione ustawą Sejmu Polskiego 20 lutego 2004 r. Wreszcie Święto Narodowe 3 Maja, ustanowione w 1919 r. dla upamiętnienia uchwalenia pierwszej w Europie i drugiej na świecie Konstytucji 3 Maja Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Ma Polska skarby trzy.

Ma Polska skarby trzy, którymi są: Orzeł Biały, Flaga biało- czerwona oraz Mazurek Dąbrowskiego. Skarby te nazywamy symbolami narodowymi. Są one bliskie sercu każdego, kto kocha swoją Ojczyznę.

Godło Polski - Orzeł Biały jest najstarszym spośród polskich symboli narodowych. Już ponad 800 lat temu książęta z dynastii Piastów używali wizerunku orła jako swego znaku rodowego. Według legendy założyciel państwa Polan, Lech, podczas postoju w okolicach Poznania ujrzał pod wieczór sporych rozmiarów gniazdo na drzewie. Znajdował się w nim biały orzeł z trzema pisklętami. Gdy Lech przyglądał się mu, orzeł rozpostarł skrzydła na tle nieba czerwonego od zachodzącego słońca. Lech zachwycił się, postanowił tam osiąść, umieścił orła w swym herbie, a miejsce na pamiątkę nazwał Gniezdnem (obecnie Gniezno) od słowa gniazdo.

Flaga biało-czerwona - na pierwszych flagach i sztandarach reprezentujących Królestwo Polskie widniał biały orzeł w koronie na czerwonym tle. Jan Długosz, opisując przygotowania do bitwy pod Grunwaldem, pisze o „chorągwi wielkiej, na której wyszyty był misternie orzeł biały z rozciągnionemi skrzydły, dziobem rozwartym i z koroną na głowie, jako herb i godło całego Królestwa Polskiego”. Barwy biała i czerwona zostały uznane za narodowe po raz pierwszy 3 maja 1792 r. Podczas obchodów pierwszej rocznicy uchwalenia Ustawy Rządowej damy wystąpiły wówczas w białych sukniach przepasanych czerwoną wstęgą, a panowie nałożyli na siebie szarfy biało-czerwone.

Mazurek Dąbrowskiego - pieśń została napisana w 1797 r. przez Józefa Wybickiego dla polskich żołnierzy, którzy pod dowództwem generała Jana Henryka Dąbrowskiego walczyli u boku Napoleona Bonaparte o wolność ojczyzny. Początkowo nosiła nazwę: ,,Pieśni Legionów polskich we Włoszech”. W 1927 roku ,,Mazurek Dąbrowskiego” stał się polskim hymnem narodowym.

3 Maja 1791 r. próbą ratowania Najjaśniejszej Rzeczypospolitej.

Witaj dniu trzeciego maja,
który wolność nam zwiastujesz.
Pierzchła już ciemiężców zgraja.
Polsko, dzisiaj tryumfujesz!
Witaj maj, piękny maj,
U Polaków błogi raj.

,,Witaj, majowa jutrzenko” Rajnold Suchodolski

Na tle Kolumny Zygmunta III Wazy oraz Zamku Królewskiego przenieśliśmy się do stolicy ówczesnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, czyli Warszawy. Zebrani na Placu Zamkowym , mogliśmy być świadkami obrad Sejmu Wielkiego, jakie w latach 1788-1792 toczyły się na Zamku Królewskim w stolicy naszej ojczyzny. Właśnie tam 3 maja 1791 r., dla ratowania Najjaśniejszej Rzeczypospolitej, patriotyczni posłowie odrzucili precz: liberum veto, wolną elekcję oraz rokosz. W miejsce hańbiących praw uchwalili nowe: głosowanie większością głosów w sejmie, dziedziczność tronu, większe prawa dla mieszczan, wzięli wreszcie w opiekę chłopów. W myśl zapisów Konstytucji 3 Maja nasza ojczyzna miała się stać monarchią konstytucyjną, w której mądry król, w zgodzie z uchwaloną konstytucją, zadba o los swoich poddanych. Obecny na sali obrad sejmu ostatni król Rzeczypospolitej Obojga Narodów, Stanisław August Poniatowski uroczyście ślubował: "W imię Boga w Trójcy Świętej Jedynego, Stanisław August, z Bożej Łaski i woli narodu król Polski, dla dobra powszechnego, dla ugruntowania wolności, dla ocalenia ojczyzny naszej i jej granic z największą stałością ducha niniejszą konstytucję uchwalamy i tę całkowicie za świętą, za niewzruszoną deklarujemy, dopóki by naród wyraźną wolą swoją nie uznał potrzeby odmienienia w niej jakiego artykułu. Przysięgam Bogu i żałować tego nie będę! Proszę waszmość panów, kto kocha Ojczyznę, niech idzie za mną do kościoła wykonać tę samą przysięgę!"

Tej uroczystej chwili towarzyszył wiersz ,,Rocznica” oraz ,,Koncert Jankiela” z ,,Pana Tadeusza”. Dopełnieniem poetyckich recytacji były pieśni patriotyczne: ,,Witaj majowa jutrzenko” i ,,Ojczyzna”, prezentacja multimedialna oraz fragmenty filmów edukacyjnych, pokazów grup rekonstrukcji historycznych i teledysków muzycznych z portalu YouTube.

Należy pamiętać, iż mimo uchwalenia Konstytucji 3 Maja nie udało się ocalić Ojczyzny przed utratą niepodległości. Część polskich magnatów - zdrajców, zawiązała konfederację targowicką i przy pomocy wojsk rosyjskich podjęła próbę obalenia Konstytucji 3 Maja. Doszło do wojny w obronie uchwalonej konstytucji, klęski wojsk polskich i drugiego rozbioru Polski, którego w 1793 r. dokonały Rosja oraz Prusy. Ostatnią próbą przeciwstawienia się zaborczej ekspansji Rosji, Austrii oraz Prus była insurekcja kościuszkowska 1794 r. Klęska powstania stała się powodem dokonania w 1795 r. III rozbioru Polski. Rozpoczął się 123 letni okres niewoli zaborów, podczas którego nasi przodkowie, będą wzniecali kolejne powstania. Na upragnioną niepodległość przyszło nam czekać, aż do 11 listopada 1918 r.

Świętowanie 3 Maja na przestrzeni wieków.

Rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja obchodzona była w czasie zaborów przez patriotyczną część społeczeństwa polskiego. Pod koniec XIX wieku w Galicji, czyli na ziemiach polskich zaboru austriackiego, obchody te przybierały bardzo doniosły charakter. Również w okresie międzywojennym, w latach 1918-1939, rocznica ta była wielkim świętem państwowym. Jednak po II wojnie światowej, w okresie Polski Ludowej, zaprzestano obchodzenia tej uroczystości. Dopiero po zrzuceniu komunistycznego jarzma niewoli, a dokładnie 6 kwietnia 1990 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przywrócił święto państwowe w dniu 3 Maja - rocznicy uchwalenia pierwszej polskiej konstytucji. W dniu dzisiejszym kontynuujemy i my tę piękną tradycję, wpisaną i głęboko zakorzenioną w naszej narodowej historii. Pamiętajmy proszę, że przez naszą pamięć o tamtych chwalebnych wydarzeniach, dokładamy kolejną cegiełkę w budowę dobra wspólnego, któremu dumnie na imię Rzeczpospolita Polska.

Zapraszamy do obejrzenia zdjęć z uroczystości

Autor: R. Kowalczyk, historyk ZPO w Olesznie