AMFETAMINA:

Amfetaminy są stymulatorami centralnego układu nerwowego, występują w sprzedaży w postaci proszku o gorzko-cierpkim smaku i ostrym zapachu, w kolorze od białego do ceglastego (w zależności od zanieczyszczeń oraz użytych w produkcji składników).

Działanie fizjologiczne:

• silne pobudzenie psychomotoryczne,
• brak łaknienia,
• rozszerzenie źrenic,
• przyspieszona akcja serca i szybki oddech,
• podwyższone ciśnienie krwi i zwiększone wydalanie moczu,
• jadłowstręt,
• suchość w ustach – wzmożone pragnienie,
• uszkodzenia szkliwa zębów (siarczan amfetaminy może zamieniać obecny w szkliwie zębów fosforan wapnia w siarczan wapnia, który jest lepiej rozpuszczalny w wodzie - powstałych w ten sposób mikro - ubytków nie zauważa większość dentystów.

Efekty działania:

Wszystkie rodzaje amfetamin, mimo iż różnią się nieco strukturą chemiczną - dają podobny efekt, nie różniący się wieloma szczegółami. Jest to ogromny przypływ energii i bardzo wyraźne podwyższenie

nastroju aż do euforii. Osoby będące pod wpływem amfetaminy przeżywają intensywne (subiektywne) poczucie mocy, wykazują wzmożoną aktywność, której towarzyszy bezsenność. Osoby takie wydają się bardziej przedsiębiorcze z równoczesnym brakiem krytycyzmu własnego postępowania.

Zażyciu amfetaminy towarzyszy brak łaknienia, rozszerzenie źrenic, przyspieszona akcja serca i szybki oddech, a także podwyższone ciśnienie krwi i zwiększone wydalanie moczu.

Działanie amfetaminy jest wielogodzinne. Po ustaniu działania środka, przeważnie ok. 20 godzin od pierwszego zażycia następuje tzw. "zejście", co objawia sie poprzez silne zmęczenie organizmu, senność, ogólne osłabienie, silne przygnębienie, lęki i depresja.

MARIHUANA, HASZYSZ:

Marihuana i haszysz wyrabiane są z konopi indyjskich. Zawierają kilkadziesiąt aktywnych biologicznie substancji, z których najważniejszymi są tetrahydrokanabiole (THC). Są to najbardziej rozpowszechnione, a tym samym najczęściej używane narkotyki w Polsce i na świecie. Zażywane są najczęściej w formie jointa (ręcznie skręcanego papierosa z marihuaną i tytoniem, bądź samą marihuaną, lub też suszu ręcznie skręconego w liść tytoniu). W Polsce popularne jest palenie marihuany przez lufkę(szklana lufka do papierosów).

Symptomy używania zbliżone są do obserwowanych po alkoholu. Przy zażywaniu preparatów konopi obserwuje się m.in. następujące objawy:

• przekrwienie gałek ocznych, spojówek, niekiedy obrzęk powiek,
• wesołkowatość, stany euforyczne,
• wysuszenie śluzówek jamy ustnej - wzrost pragnienia,
• czasami ataki kaszlu,
• zwiększenie apetytu,
• zaburzenia koordynacji ruchowej, uwagi i możliwości uczenia się.

ECSTASY:

Pochodna amfetaminy. Najczęściej spotykanymi postaciami ecstasy są tabletki. Różnych kolorów i kształtów tabletki wyróżniają się wytłoczonymi wizerunkami i znakami (np. ptak, kot, sierp i młot, itp.) lub napisami. Mogą one zawierać również pewne ilości innych narkotyków, najczęściej amfetaminy. Działaniu ecstasy, podobnie jak w przypadku innych środków z grupy amfetamin, towarzyszy uczucie silnej euforii.

Działanie fizjologiczne:

• pobudzenie i brak łaknienia,
• wzrost temperatury ciała,
• wzmożenie odruchów,
• rozszerzenie źrenic,
• kołatanie serca i tachykardia,
• nagłe wzrosty ciśnienia i uderzenia krwi do głowy,
• szczękościsk,
• nudności i wymioty,
• odwodnienie.

Efekty działania:

• euforia,
• uczucie przypływu energii,
• pobudzenie seksualne,
• uczucie silnej więzi z otoczeniem,
• uczucie empatii w stosunku do innych,
• intensyfikacja przeŜyć emocjonalnych,
• zaostrzenie percepcji otoczenia.

Zewnętrzne oznaki używania:

• rozszerzenie źrenic,
• pobudzenie,
• mało racjonalne i dziwne zachowanie (np. okazywanie niecodziennej sympatii wobec innych).
• czasem brak koordynacji ruchowej.

LSD:

LSD to środek z grupy halucynogenów, związek kwasu lizergowego, powszechnie znany jako "kwas", powodujący omamy wzrokowe, słuchowe i dotykowe.

Działanie fizjologiczne:

• zawroty głowy,
• rozszerzenie źrenic i suchość w ustach,
• drżenie mięśniowe i skurcze mięśni klatki piersiowej,
• osłabienie i nudności,
• kołatanie serca,
• wzrost ciśnienia krwi,
• zapis fal mózgowych (EEG) osoby znajdującej się pod wpływem LSD-25 przypomina stan pobudzenia i niepokoju,
• rozszerzenie źrenic i silne poty to dodatkowe objawy fizyczne pojawiające się przy zatruciu LSD.

Długość działania:

Efekty zależą od ilości użytego LSD i osiągają szczyt w przeciągu okresu od jednej do trzech godzin po zażyciu środka. Halucynacje mogą trwać od 8 do 12 godzin.

Osoba pod wpływem LSD jest bardzo podatna na każdy rodzaj sugestii, w szczególności autosugestię. Zarówno rodzaj halucynacji, jak i ich treść są uzależnione od nastawienia osoby zażywającej środek i od atmosfery, w której dochodzi do jego użycia.

Formy występowania i sposoby przyjmowania:

Najczęstszą formą tego psychodeliku są będące w nielegalnej dystrybucji kolorowe papierowe znaczki różnej wielkości przedstawiające różne symbole graficzne - nasączone roztworem LSD. Stosowane są one doustnie (ssanie, włożenie pod język) lub włożone pod powiekę oka.

GRZYBY HALUCYNOGENNE

Spośród pięciu tysięcy odmian grzybów znanych przez człowieka - około 80 odmian posiada właściwości psychoaktywne. Są one spotykane, oprócz dalekiej północy, na każdej szerokości geograficznej. Spośród wszystkich grzybów wywołujących halucynacje, na uwagę zasługują dwa gatunki: grzyby psylocyble i muchomor czerwony (amanita muscaria), gdyż właśnie te są współcześnie używane ze względu na właściwości psychodeliczne.

PSYLOCYBLE MEXICANA Łysiczka lancetowata (Psylocyble semilanceata), rosnąca także w Polsce zawiera nieco mniej substancji psychoaktywnych aniżeli grzyby amerykańskie. Ma to jednak swoje znaczenie tylko w ilości jedzonych jednorazowo grzybów. Przy zjedzonych 50 sztukach mogą wystąpić bardzo poważne zmiany świadomości, a spożycie już około 30 świeżych sztuk powoduje wystąpienie halucynacji.

WYGLĄD:

Mały niepozorny grzybek w kolorze zazwyczaj brązowym o cienkiej i delikatnej nóżce oraz stożkowatym kapeluszu.

SUBSTANCJA PSYCHOAKTYWNA : Psylocybina Psylocyna.

Działanie psylocybiny w dużej mierze przypomina efekty wywoływane przez LSD, choć jej aktywność nie przekracza 1% jego aktywności.

Działanie fizjologiczne:

• halucynacje,
• zwiększenie wrażliwości optycznej i słuchowej,
• brak kontaktu z otoczeniem,
• uczucie opuszczenia ciała,
• bierność i obojętność na sygnały zewnętrzne.

Zewnętrzne oznaki używania:

• gadatliwość i wesoły nastrój,
• silne halucynacje, prowadzenie rozmów z wyimaginowanymi osobami,
• wyostrzenie zmysłów.

SUBSTANCJA PSYCHOAKTYWNA: Muscinol Kwas ibotenowy Muskazon.

Odurzenie, jakie występuje po wypiciu wywaru z muchomorów czerwonych lub po zjedzeniu pokrojonych i ususzonych jego kawałków w początkowej fazie przypomina stan upojenia alkoholowego. Zachowanie odurzonego może mieć bardzo różny charakter od spokojnego i przygaszonego do stanów silnego rozdrażnienia, a nawet wściekłości.

ZAGROŻENIA: mimo, że zawarte w opisywanych grzybach substancje nie niosą niebezpieczeństwa powstania uzależnienia fizycznego i niemożliwy jest rozwój tolerancji - istnieje jednak, podobnie jak w przypadku innych halucynogenów pewne niebezpieczeństwo uzależnienia psychicznego.

ŚRODKI WZIEWNE

Po ten rodzaj narkotyków najczęściej sięgają dzieci i młodzież. Łatwa dostępność do wziewnych środków odurzających bierze się z dwóch powodów:

• większość z nich jest legalna i w związku z tym pozostaje w ciągłej sprzedaży
• cena ich jest relatywnie niska w stosunku do innych substancji odurzających.

Wiele produktów, w które zaopatrzone jest każde gospodarstwo domowe zawiera rozpuszczalniki mogące służyć jako środki odurzające.

Działanie fizjologiczne:

Zażywane substancje chemiczne, już po kilku głębokich wdechach (w ciągu kilkunastu sekund) przedostają się do układu krwionośnego, a następnie powodują gwałtowne uczucie euforii. Większość ze stosowanych w ten sposób środków powoduje zburzenia świadomości, które charakteryzują się:

• euforią z tendencją do fantazjowania,
• omami i halucynacjami,
• zamglonym widzeniem,
• dzwonieniem w uszach i nadwrażliwością na światło.

Oprócz wyżej wymienionych nieco później występują takie objawy, jak:

• bóle głowy,
• niezborność ruchowa i spowolnienie,
• zamazanie mowy.

Odurzeniu towarzyszy przyspieszenie akcji serca i nieregularny oddech. Mimo że doznania szczytowe trwają zaledwie od kilku do kilkunastu minut - niektóre z wyżej opisanych objawów mogą utrzymywać się nawet do godziny od inhalacji, a po ich ustąpieniu następuje zwykle senność, przygnębienie i znieruchomienie, w skrajnych wypadkach nawet stupor.

Zewnętrzne oznaki używania:

• wyraźny zapach rozpuszczalników,
• zaburzenia mowy (mowa zamazana, bełkotliwa),
• zapalenie spojówek,
• nieporadność ruchowa,
• gadatliwość,
• nadwrażliwość na światło,
• katar lub krwawienie z nosa,
• kichanie i kaszel,
• ożywienie i podniecenie.

U osób, które inhalują środki wziewne regularnie i przez dłuższy czas mogą w okolicach nosa i ust występować krosty i wrzody, na wargach - pęknięcia.

Formy występowania i sposoby przyjmowania:

Substancje te przeważnie są w postaci płynnej, a stosowanie ich przyjmuje najróżnorodniejsze formy. Często są one wylewane na szmatkę, chusteczkę i przykładane do nosa, a następnie wdychane. Mogą być również wdychane przez usta, co ponoć jest "wydajniejsze". Najpopularniejszym sposobem przyjmowania wziewnych substancji odurzających jest wdychanie oparów z worka foliowego, tak aby obejmował on nos i usta lub po założeniu go na głowę.

Opracowała: pedagog szkolny

mgr Anna Mietelska