,,Nikt nie ma większej miłości od tej,

gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich.”
Ewangelia wg. Św. Jana 15,13-17

W niedzielę 23.07.2023r. odbyła się w Olesznie uroczystość poświęcona 79. rocznicy bitwy pod Olesznem. W roku obchodów 84. rocznicy wybuchu II wojny światowej, organizatorzy uroczystości: Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych im. Brygady Świętokrzyskiej w Olesznie, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej w Olesznie, Gmina Krasocin, Powiat Włoszczowski, Szkoła Podstawowa im. Armii Krajowej w Olesznie oraz Ochotnicza Straż Pożarna w Olesznie, zaprosili wszystkich kochających Oleszno, aby wspólnie świętować dzień zwycięskiej bitwy.

Przed twe ołtarze zanosim błaganie…
Patriotyczne uroczystości rozpoczęła tradycyjna defilada złożona z dziesięciu pocztów sztandarowych organizacji kombatanckich NSZ i AK, Szkoły Podstawowej im. AK w Olesznie, Ochotniczych Straży Pożarnych Chotowa, Świdna i Oleszna. Ponadto w uroczystym przemarszu uczestniczyli: p. Paulina Piątek, wnuczka śp. kapitana Stanisława Ambrozika- żołnierza ,,Żbika” i uczestnika bitwy, były Minister Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych- żołnierz ,,Marcina”, pułkownik Zbigniew Zieliński, Dyrektor Biura Poselskiego Posła na Sejm RP, p. Bartłomieja Dorywalskiego, p. Emilia Borowska, Starosta Włoszczowski, p. Dariusz Czechowski, Zastępca Wójta Gminy Krasocin p. Jacek Sienkiewicz, radni gminni, p. Antoni Drej i p. Marek Wójcik, leśniczy Nadleśnictwa Włoszczowa, p. Michał Zieliński i p. Andrzej Kaczmarski, wicedyrektor Szkoły Podstawowej im. AK w Olesznie, p. Teresa Szczepańska, członkowie zespołu ,,Melodia”, Koła Gospodyń Wiejskich ,,Olesznianki”, delegacje stowarzyszeń ,,Lokalni Patrioci” w Kozłowie, ,,Kieleccy Patrioci”, ,,Pamięci NSZ Ziemi Włoszczowskiej”, mieszkańcy tzw. Lasku i Oleszna oraz goście z różnych części Polski. Defiladę poprowadził pułkownik Janusz Stępień, dowódca Samodzielnego Batalionu im. Mjr Henryka Dobrzańskiego ,,Hubala” w Końskich.

Przed tronem Matki Bożej Oleszyńskiej
W kościele parafialnym pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Olesznie uroczystą Mszę Św. w intencji poległych i zmarłych żołnierzy oddziału NSZ mjr Władysława Kołacińskiego ,,Żbika” oraz oddziału AK mjr Mieczysława Tarchalskiego ,,Marcina” sprawował ks. proboszcz Jacek Szymański. W liturgii słowa uczestniczyła p. Joanna Kowalczyk- członek Stowarzyszenia Koło Gospodyń Wiejskich w Olesznie. Patriotyczną homilię wygłosił ks. prefekt Mariusz Rozin. Oprawę muzyczną przygotował zespół ,,Melodia” pod opieką organisty p. Ryszarda Gaja oraz Orkiestra Dęta OSP w Olesznie, których członkowie swoim śpiewem- ,,Błękitne rozwińmy sztandary” i muzyką- ,,Boże coś Polskę”, złożyli dziękczynną modlitwę w intencji Oleszna i Ojczyzny.

Pamięć zachowana w kamieniu i mowie ojczystej
Pomnik ku czci żołnierzy ,,Żbika” i ,,Marcina” na ulicy Przedborskiej, został wzniesiony trzydzieści trzy lata temu, w 1990r., przez członków Narodowych Sił Zbrojnych, m.in.śp. Stanisława Kowalczyka i śp. Stanisława Komisarczyka. Było to możliwe dzięki uprzejmości mieszkańca Oleszna p. Jerzego Kapelusza, który udostępnił część swojej działki na potrzeby tego chwalebnego przedsięwzięcia. Uroczystość w miejscu bitwy rozpoczęło odegranie ,,Mazurka Dąbrowskiego”. Następnie wszystkich gości powitał historyk miejscowej szkoły, p. Ryszard Kowalczyk. W swoim wystąpieniu przywołał rys historyczny wydarzenia z 26 lipca 1944r., wspominając dokonania ,,Żbika” i ,,Marcina” oraz ich żołnierzy. Zwrócił również uwagę na ,,siewców słowa”- rodzinę, kościół parafialny, miejscową szkołę, Ochotniczą Straż Pożarną oraz wszelakie stowarzyszenia, które przed wybuchem II wojny światowej, właściwie ukształtowały charaktery odważnych i walecznych żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych i Armii Krajowej. Zadaniem nas potomnych jest czynić podobnie, aby nie przynieść wstydu naszym bohaterskim i zakochanym w swojej Ojczyźnie przodkom. Następnie żołnierz Brygady Świętokrzyskiej NSZ, major Bogdan Eubich, wspomniał o tragedii Michniowa z 12/13 lipca 1943r., kiedy to żołnierze niemieccy wymordowali wszystkich mieszkańców osady w liczbie 204 osób. Tragedia tego wydarzenia polegała na tym, że Michniowa nikt nie bronił. Natomiast Oleszno miało to szczęście, że znaleźli się odważni, młodzi chłopcy, z Narodowych Sił Zbrojnych i Armii Krajowej, którzy w tym właśnie miejscu zatrzymali śmierć, która na niemieckich bagnetach chciała wejść do waszego Oleszna. Może warto dla upamiętnienia tych dzielnych żołnierzy, nadać imię jednej z ulic miejscowości, wybierając nazwisko jednego z bohaterów bitwy pod Olesznem- zakończył mjr Bogdan Eubich. Odpowiadając na apel majora głos zabrał Zastępca Wójta Gminy Krasocin, p. Jacek Sienkiewicz, który powiedział, że członkowie Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych im. Brygady Świętokrzyskiej wystąpili z propozycją, aby nowo budowane rondo w Olesznie otrzymało imię mjr Władysława Kołacińskiego ,,Żbika”. Żyjemy w trudnych czasach, w których depta się prawdziwe autorytety i opluwa bohaterów naszej historii. Każda forma przywoływania historii o chwalebnej przeszłości Polski, zarówno przez uroczystości, jak ta dzisiejsza, jak również przez inicjatywy jej upamiętniania nazwami ulic lub rond, jest niezwykle cenna- stwierdził p. Jacek Sienkiewicz. W dalszej części były minister Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych pułkownik Zbigniew Zieliński, z wielkim wzruszeniem, przywołał w pamięci dzień bitwy pod Olesznem, kiedy on- żołnierz ,,Marcina” i śp. kapitan Stanisław Ambrozik- podkomendny ,,Żbika” stanęli do walki z Niemcami, w tamten lipcowy, upalny czas. W dalszych słowach zachęcił do przekazywania historii bitwy oraz tradycji AK i NSZ młodemu pokoleniu Polaków. Ostatnim mówcom był p. Zygmunt Peksyk, członek ŚZŻAK Okręg Kielce, który wspomniał postać zmarłej, w tym roku śp. Anny Urszuli Wożniak, która wielokrotnie, w składzie pocztu sztandarowego ŚZŻAK Korpus ,,Jodła” uczestniczyła w obchodach rocznicowych bitwy pod Olesznem.

Apel pamięci i ceremonia składania wiązanek kwiatów
Po wystąpieniach gości miał miejsce podniosły apel pamięci, podczas którego wezwano po imieniu żołnierzy, którzy swoim życiem okupili zwycięstwo pod Olesznem. Przywołano też i uczczono minutą ciszy śp. kapitana Stanisława Kowalczyka, śp. porucznika Stanisława Komisarczyka oraz śp. kapitana Stanisława Ambrozika. Uroczystą oprawę dla apelu pamięci przydali Orkiestra Dęta OSP w Olesznie- gra na werblach, członkowie stowarzyszenia ,,Kieleccy Patrioci”- biało- czerwone race oraz żołnierze Samodzielnego Batalionu im. Mjr Henryka Dobrzańskiego ,,Hubala” w Końskich- salwa honorowa. Wyrazem hołdu dla bohaterstwa i żołnierskiego męstwa na polu chwały, stały się również zapalone znicze i liczne wiązanki kwiatów, które złożyli obecni na uroczystości goście. Mimo upływu 79 lat, żołnierze NSZ i AK pozostali w pamięci mieszkańców Oleszna, jako wymowny symbol. Trzeba, żeby ten symbol wciąż przemawiał, żeby stanowił wyzwanie dla coraz nowych pokoleń mieszkańców osady oraz wszystkich, którzy w swoim sercu czują się Polakami.

Autor: Ryszard Kowalczyk, historyk SP im. AK w Olesznie