Po raz piąty obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych".

Tym mianem określa się żołnierzy antykomunistycznego podziemia, którzy nie złożyli broni po zakończeniu drugiej wojny światowej i kontynuowali walkę z sowietyzacją Polski, domagając się wolnej i niezależnej Polski. Było wśród nich wiele tysięcy żołnierzy Armii Krajowej.

W sumie do walki z sowietami i komunistycznymi władzami Polski włączyło się ponad 200 tysięcy osób. W latach 1944-1956 wskutek terroru komunistycznego śmierć poniosło około pięćdziesięciu tysięcy z nich. Ostatni członek ruchu oporu – Józef Franczak ps. „Lalek” z oddziału kpt. Zdzisława Brońskiego „Uskoka” – zginął w obławie w Majdanie Kozic Górnych pod Piaskami (woj. lubelskie) osiemnaście lat po wojnie – 21 października 1963 roku.

Określenie „żołnierze wyklęci” powstało w 1993 – użyto go pierwszy raz w tytule wystawy Żołnierze Wyklęci – antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 r., organizowanej przez Ligę Republikańską na Uniwersytecie Warszawskim. Termin „żołnierze wyklęci” upowszechnił Jerzy Ślaski, publikując książkę o takim tytule.

Od 2011 roku, dzień 1 marca został ustanowiony świętem państwowym, poświęconym żołnierzom zbrojnego podziemia antykomunistycznego.